Liệu vỡ nhiệt kế thủy ngân có độc không? Cách xử lý khi vô tình nhiệt kế bị vỡ như thế nào? Có lẽ nhiệt kế thủy ngân là thiết bị không thể thiếu trong mỗi gia đình, nhất là những gia đình có trẻ nhỏ nhằm chủ động theo dõi nhiệt độ cơ thể. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, nhiều trường hợp vô tình khiến va đập, rơi vỡ nhiệt kế và khiến thủy ngân chảy ra ngoài.
Thuỷ ngân bên trong thiết bị nhiệt kế có độc không?
Loại thủy ngân được sử dụng bên trong nhiệt kế thủy ngân là nguyên chất và vô cùng độc hại. Đã có rất nhiều trường hợp chạm phải, hay thậm chí trẻ nhỏ thấy tò mò nên bỏ vào trong miệng. Dù vậy, bạn cũng không cần quá lo lắng vì thuỷ ngân nguyên chất hấp thu rất kém qua da cũng như đường tiêu hóa và có thể được đào thải ra ngoài cơ thể (khoảng 0.01% qua ruột khỏe mạnh).
Những trường hợp nguy hiểm do nhiễm độc thủy ngân chỉ xảy ra nếu người nuốt phải thủy ngân đang gặp phải các bệnh về tiêu hóa như thủng ruột. Lúc này, mức độ thủy ngân bị hấp thụ vào máu nhiều khiến cơ thể bị ngộ độc cấp tính.
Mặc dù khi chạm và nuốt phải ít độc hại như khi hít trực tiếp lại rất nguy hiểm, đặc biệt là người có vấn đề về hô hấp hay trẻ nhỏ. Vỡ nhiệt kế thủy ngân làm thủy ngân phát tán vào không khí. Khi hít phải, nó sẽ qua phế nào vào máy và di chuyển đến nhiều cơ quan như gan lách, thận, hệ thần kinh gây nên viêm phổi, co giật, viêm ruột, nôn ói,… Mức độ nặng hơn có thể là suy hô hấp, ngộ độc cấp tính, thậm chí là tử vong.
Mức độ hàm lượng thuỷ ngân bên trong nhiệt kế
Mặc dù là một loại kim loại, tuy nhiên thủy ngân tồn tại ở dạng lỏng, không mùi, có màu trắng bạc và bay hơi ngay ở nhiệt độ phòng, khoảng 25 độ C. Theo EPA, một cây nhiệt kế thủy ngân chỉ chứa hàm lượng thủy ngân khoảng 0.611gr. Khi thủy ngân bị bay hơi, khí đó rất độc đối với cơ thể nếu không may hít phải.
Ngưỡng gây độc cho cơ thể > 4-5 Micromol/L hoặc > 1.6 Microgram/kg/ngày (theo FAO/WHO Joint Expert Committee on Food Additives).
Những biểu hiện của người bị ngộ độc thủy ngân: Cảm giác trong miệng mình luôn có mùi kim loại; đầu xuất hiện những cơn đau dữ dội; triệu chứng chóng mặt, lợm giọng, buồn nôn, lạnh bụng toàn thân đau mỏi.
Thêm đó, do khí thủy ngân kích thích đường hô hấp nên cũng gây nên những triệu chứng khác như ho có đờm, da tím tái, khó thở. Ở khoang miệng, phần lợi bị sưng đỏ, vỡ niêm mạc và thậm chí là xuất huyết. Hơi thủy ngân xâm nhập qua da gây nên mẩn ngứa, dị ứng, viêm da. Một số bệnh nhân bị mất ngủ, tinh thần hoảng loạn, tâm trạng thất thường.
Cách xử lý đúng khi bị vỡ nhiệt kế thủy ngân
Trong những trường hợp vô tình bạn làm vỡ nhiệt kế thủy ngân, bạn sẽ thấy được những viên hay hạt nước tròn màu trắng bạc lăn ra bên ngoài, nó chính là thủy ngân.
Để không bị ngộ độc, việc làm đầu tiên chính là bạn nên để người thân ra khỏi khu vực đó, nhất là những bé nhỏ luôn tò mò và muốn lại gần. Sau đó để đảm bảo sức khỏe, bạn cần thay quần áo cũ, đeo găng tay cao su, khẩu trang y tế và bắt đầu thu dọn thủy ngân.
- Lấy que bông hoặc giấy để gom thủy ngân lại, sau đó cho vào lọ thủy tinh và đóng kín.
- Nếu có sẵn bột lưu huỳnh, bạn có thể rắc một ít lên những hạt thủy ngân. Chúng sẽ phản ứng và vào thành một loại hợp chất khó bốc hơi. Bạn cũng có thể thay lưu huỳnh bằng lòng đỏ trứng gà.
- Mở cửa để không khí thông thoáng sau khi dọn sạch thủy ngân.
- Lọ đựng thủy ngân sau khi dọn phải luôn được bịt kín, bọc nhiều lớp nilon, cố định nắp hay băng dính chắc chắn. Lưu ý, bạn nên ghi chú bên ngoài để tránh trường hợp vô tình bị quên hoặc khi vứt rác cũng dễ dàng phân loại hơn. Không đổ thủy ngân xuống cống rãnh vì nó sẽ làm ô nhiễm nguồn nước.
- Trường hợp trẻ nhỏ hay người lớn có dấu hiệu ngộ độc thủy ngân, gia đình cần đưa đến ngay cơ sở y tế gần nhất đề được theo dõi cũng như xử lý kịp thời.
Lưu ý sử dụng tránh làm vỡ nhiệt kế thủy ngân
Để đảm bảo an toàn, chú ý cách sử dụng để tránh làm vỡ nhiệt kế thủy ngân luôn là điều tốt nhất. Sau khi dùng, bạn nên cất giữ cẩn thận trong chiếc hộp bảo vệ, chọn vị trí đặt an toàn. Tuyệt đối không cho trẻ nghịch, tiếp xúc hay để những vị trí mà chúng có thể lấy được.
Hiện nay, ngoài nhiệt kế thủy ngân thì trên thị trường đa có nhiều dòng sản phẩm mới và hiện đại. Nó vừa cho kết quả nhanh hơn, vừa tránh sử dụng thủy ngân để tăng sự an toàn cho người sử dụng. Nếu có điều kiện, bạn có thể trang bị chúng để tiện lợi hơn.
Trên đây là những thông tin chia sẻ về ảnh hưởng cũng như cách xử lý khi vỡ nhiệt kế thủy ngân. Bạn nên chú ý cẩn thận thao tác để đảm bảo an toàn cho mình và những người xung quanh.
